|
23 września 2012
Relacja z seminarium EUROPEJSKIE SALONY WOLNE OD AUT – RUCH W DOBRYM KIERUNKU
W dniu 17 września, z okazji rozpoczętych na całym świecie dni Święta Mobilności (Europejski Tydzień Mobilności), Wrocławska Inicjatywa Rowerowa oraz Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia zorganizowały seminarium prezentujące dobre praktyki w uwalnianiu centrów europejskich miast od samochodów.
* * *
Na spotkaniu odbywającym się pod patronatem Pani Poseł Ewy Wolak, Przewodniczącej Parlamentarnej Grupy Rowerowej, zaprezentowane zostały przykłady sukcesów Sewilli oraz Bordeaux:
w obu tych miastach dzięki ambitnym, odważnym i zdecydowanym decyzjom politycznym, całkowicie zmieniono ruch w centrach. Zredukowano ruch samochodowy i przekształcono ulice na bulwary piesze, tworząc w ten sposób olbrzymie obszary przyjaznej mieszkańcom przestrzeni publicznej. Należy tutaj podkreślić rolę komunikacji społecznej – w Brodeaux rządzący miastem przez 5 lat, od samego początku przemian infrastrukturalnych tłumaczyły mieszkańcom przyczyny i cele zmian, podczas gdy w Sewilli, gdzie władze nie przeprowadziły żadnej kampanii informacyjnej, projekt zmian napotkał duży opór społeczny. Niemniej, w obu miastach dokonały się rewolucyjne zmieny na lepsze, co wyraźnie pokazują opinie mieszkańców – w stolicy Andaluzji w ciągu zaledwie pół roku (począwszy od zamknięcia części starego miasta dla samochodów) odsetek zwolenników przekształceń wzrósł z 30% do prawie 60%. Tworzenie przestrzeni publicznej na zamykanych ulicach zbiegło się ze zdecydowanymi inwestycjami w infrastrukturę rowerową. W obu miastach ruch rowerowy wzrósł dziesięciokrotnie.
* * *
NAUKA I WNIOSKI
Jaka nauka i wnioski płyną z seminarium „Europejskie salony wolne od aut – ruch w dobrym kierunku”?
Przekaz seminarium podważył wszystkie najważniejsze mity i fałszywe przekonania dotyczące rozwoju ruchu rowerowego we Wrocławiu oraz polityki odchodzenia od dominacji ruchu samochodowego w centrum. W świetle zaprezentowanych faktów konieczne jest zweryfikowanie zarówno tradycyjnych przekonań jak i wizji do jakiej chciałby nas przekonać władze miasta.
Przede wszystkim dowiedzieliśmy się, że wielką zmianę w systemie komunikacyjnym miasta można można przeprowadzić szybko i sprawnie z korzyścią dla wszystkich - nie potrzeba na to wcale pokolenia, ani czekania długich dekad.
Radykalna redukcja ruchu samochodowego w centrum miasta jest wykonalna i nie powoduje to upadku ekonomicznego prowadzonej tam działalności gospodarczej - jak niesłusznie uważa znaczna cześć wrocławskiego społeczeństwa.
Możliwe jest też wielokrotne i szybkie zwiększeniu udziału rowerów w podróżach, nawet w krajach i społeczeństwach, które, jak polskie, nie mają ku temu specjalnej tradycji. System rowerowy nie musi być wcale, jak to ma miejsce we Wrocławiu, budowany w bólach, po kawałku i wyłącznie przy okazji inwestycji samochodowych.
Podstawą do zmian polityki transportowej musi być jednak dobrze przemyślany, przygotowany przez specjalistów plan działania i odwaga polityczna do zrobienia tego, co niezbędne i nieuniknione – czyli zmniejszenia udziału samochodów w podróżach w centrum. Bardzo ważna jest dobra komunikacja społeczna, która pozwoli pokazać ewidentne korzyści płynące z takich działań.
Seminarium pozwoliło też na zdiagnozowanie obecnych kierunków zmian polityki transportowej miasta poprzez na umieszczenie wrocławskich działań w odpowiednim kontekście. Zwłaszcza kreowanego od jakieś czasu „sukcesu miasta” w zakresie rozwoju ruchu rowerowego, który względem miast, gdzie realnie postawiono na rowery wypada, łagodnie rzecz ujmując, raczej blado. Podobnie zresztą jak tzw. „stawianie we Wrocławiu na transport zbiorowy”, które przeanalizowane w sposób naukowy, okazje się niestety raczej figurą propagandową o bardzo słabych podstawach.
Dobór prezentacji podczas Seminarium był oczywiście całkowicie tendencyjny. Dobrane zostały miasta, gdzie w zakresie ruchu rowerowego odniesiono szybki i spektakularny sukces, które traktowane są w Europie jako najlepsza praktyka, czyli takie, od których Wrocław może się dużo nauczyć. Jednocześnie są to miasta, w krajach nie kojarzonych tradycyjnie z ruchem rowerowy, które rozpoczynały zmiany rowerowe z pułapu porównywalnego lub nawet niższego od nas!
Ocenę wrocławskich poczynań w zakresie budowania zrównoważonego transportu powierzona została zaś niezależnemu specjaliście - osobie reprezentującą lokalne środowisko naukowe. Jako motyw centralny seminarium obrany został motyw powszechnej, w rozwiniętej części Europy tendencji opróżniania centrów miast z ruchu samochodowego, gdyż jest to naszym zdaniem klucz do sukcesu ruchu rowerowego (i do zwiększenia mobilności mieszkańców w ogóle), a władze Wrocławia ostatnio publicznie zakomunikowały się wycofanie się z takich pomysłów (przyp. Krupniczej).
Z listy obecnych dowiedzieliśmy się też, kogo temat rozwiązania problemów komunikacyjnych w centrum oraz zwiększenia ruchu rowerowego we Wrocławiu naprawdę interesuje.
Nie zabrakło na seminarium przedstawicieli niższego i średniego szczebla urzędniczego - DZIĘKUJEMY ZA OBECNOŚĆ i POLECAMY SIĘ NA PRZYSZŁOSĆ! :) Niezawodnie pojawili się przedstawiciele Sekcji Rowerowej UM, nie zabrakło też przedstawicieli Biura Rozwoju Wrocławia, Wydziału Transportu, Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta, Wojewódzkiego Biura Urbanistycznego, a nawet przedstawiciela Zarządu Dróg Miejskich z Poznania.
Zabrakło natomiast osób z poziomu decyzyjnego czyli kluczowych dla ewentualnych zmian w polityce miasta. Jedynym wyjątkiem był Zastępca Dyrektora BRW - pan Marek Żabiński.
Z polityków, pomimo wysłanych zaproszeń (nie licząc patronki wydarzenia Ewy Wolak) na spotkanie zjawił się tylko jeden Radny - Sebastian Lorenc. Inni Radni, a zwłaszcza orędownicy przywrócenia ruchu samochodowego w ścisłym centrum miasta, jakoś nie znaleźli odwagi, ani chęci na konfrontację swoich poglądów z wiedzą specjalistów, w międzynarodowym gronie (widać temat rowerowy nie jest dla nich specjalnie interesujący – co powinno być dla nas rowerzystów jasnym sygnałem, że nie potrzebują nas rowerzystów jako swoich wyborców).
Jak wiadomo ograniczenie ruchu samochodów w centrum budzi kontrowersje wśród wielu osób (w szczególności wśród pracowników Ratusza, którzy przywykli do wjeżdżania autem w ścisłe centrum miasta). Najlepszym miejscem na rozwianie swoich wątpliwości oraz zadanie pytań fachowcom - prelegentom, była dyskusja po prezentacjach na seminarium.
Wykorzystał to Radny Sebastian Lorenc, który wyraził obawę, popularną wśród wielu mieszkańców, iż zamknięcie ulicy Krupniczej doprowadzi do paraliżu miasta, samochodowego Armagedonu. Dr inż. Igor Gisterek przekonywał, iż nie jest to wcale takie oczywiste. Doświadczenia innych miast, które odważyły się na podobny ruch pokazują, iż część ruchu samochodowego nie przenosi się na inne ulice, lecz zwyczajnie znika. A ponieważ Wrocław ma za dużo samochodów i zbytnią przewagę tego środka transportu w podróżach, jest to zjawisko nad wyraz pożądane.
Zresztą, jak zauważył Mariusz Rakowski, podobne obawy żywiono w związku z zamknięciem ulicy Św. Jadwigi – i nic się takiego nie stało. Różnica polega na tym, iż w obu tych przypadkach (Św. Jadwigi i Krupniczej) miasto starało się przemycić zamknięcie bez rozgłosu, w ramach dłużącego się remontu i „przyzwyczajania po cichu” kierowców do zmiany (pisaliśmy o tym w 2007 roku) – niestety, w przypadku Krupniczej politycy połapali się zawczasu (zwłaszcza ci, którzy dojeżdżają autami z południa) i dokonali kontrrewiolucji. Ewidentnie więc zawalono tu komunikację społeczną.
Dyskutując o Krupniczej, zauważono, iż konieczne jest radykalne usprawnienie komunikacji zbiorowej, a działania polegające na zamykaniu ulic dla aut nie mogą być bezmyślnym kopiowaniem zachodnich trendów, potrzebny jest do tego kompleksowy plan zwiększający dostępność miasta przy jednoczesnym odchudzaniu go z ruchu samochodowego.
Obecnie obserwujemy jak Wrocław wycofuje się polityki zrównoważonego transportu i przywraca priorytet samochodów w centrum
|
Niestety, obecna polityka miasta prowadzi w odwrotnym kierunku niż w nowoczesnych europejskich miastach:
-
Zlikwidowano uprzednio wprowadzone niektóre ograniczenia dla samochodów w ścisłym centrum (np. zakaz wjazdu pl. Solny, powrót aut na ul. Kiełbaśniczą);
-
Zwiększa się przepustowość dla samochodów arterii w samym centrum Wrocławia (ul. Podwale) i forsuje pomysły rodem z lat 70 XX wieku (parking pod Fosą);
-
Wycofano się z wprowadzania udogodnień dla rowerów na Starym Mieście - np. wybudowany kontrapas na ul. Św. Mikołaja nie może doczekać się od dwóch lat newralgicznego połączenia, bo stoi temu na przeszkodzie 10 miejsc parkingowych, zarządzający ruchem blokuje też od kilku lat możliwość dopuszczenia jazdy pod prąd bez wytyczania kontrapasów (pisaliśmy o tym w 2010 roku) – powołując się na „negatywną opinię” z ministerstwa, choć w Gdańsku nikt się tą pozbawioną mocy prawnej opinią nie przejmuje.
Cezary Grochowski, Jakub Nowotarski, Radek Lesisz
ZAPIS SEMINARIUM
Kto był, ten pierwszy skorzystał, kto nie był, może nadrobić zaległości - tu są nagrane w całości wykłady:
Tu zaś są prezentacje do ściągnięcia (pdf):
The case of Seville - Pedro Malpica
Bordeaux odzyskane - Olivier Schneider
Mobilność w centrum - dr inż. Igor Gisterek
Relacje z mediów:
http://www.gazetawroclawska.pl/
http://www.prw.pl/
http://www.tuwroclaw.com/
TVP3 Fakty Wrocław
http://www.tvp.pl/wroclaw/
TV4 TeDe Informacje, od 6:20
http://natemat.pl/
Radek Lesisz
|
