Nasze propozycje na współpracę z policją w temacie bezpieczeństwa rowerzystów

Wraz z nadejściem wiosny ulice Wrocławia staną się z pewnością znacznie bardziej rowerowe. Dlatego jeszcze w zimie postanowiliśmy zadziałać w temacie bezpieczeństwa ruchu rowerowego i po raz kolejny spróbowaliśmy podjąć współpracę z policją.

Główną motywacją jest dla nas stan bezpieczeństwa rowerzystów (zobacz artykuł o wypadkach we Wrocławiu w 2012 roku), który najgorzej wypada w maju, na początku sezonu rowerowego i coroczna, wiosenna "plaga rowerowa", jaka spada na to biedne miasto.

Nasze dotychczasowe doświadczenia we współpracy z policją były niesatysfakcjonujące z powodu braku woli realnej współpracy z drugiej strony. Większość interakcji z funkcjonariuszami, jak np. podczas VI posiedzenia Rady ds. Rozwoju Ruchu Rowerowego lub Międzysektorowego spotkania na rzecz poprawy bezpieczeństwa rowerzystów we Wrocławiu zakończyła się co najwyżej deklaracjami bez pokrycia.

Dlatego tym razem zdecydowaliśmy się na nieco inne działania, a mianowicie rozpoczęliśmy od roboczego spotkania z Zastępcą Komendanta Miejskiego Policji podinsp. Arkadiuszem Małeckim.

Spotkanie, patrząc z perspektywy naszych oczekiwań i negatywnych doświadczeń, było bardzo udane i już w następnym tygodniu z inicjatywy Komendanta Małeckiego spotkaliśmy się na kolejnym roboczym spotkaniu z podinsp. Jackiem Janikiem i podinsp. Piotrem Nowakowskim odpowiedzialnymi odpowiednio za prewencję i drogówkę.

Efektem obu spotkań jest pismo do policji, które prezentujemy poniżej >>>. Uzgodniliśmy m.in. potrzebę zmiany niesławnej akcji "Bezpieczny chodnik", której słabe punkty wymienialiśmy TUTAJ i TUTAJ.

Kluczowy postulat z naszej strony to poprzedzenie akcji prewencyjnych skierowanych na rowerzystów działaniami zapewniającymi realne bezpieczeństwo na jezdni. W przeciwnym razie wyganianie rowerzystów z chodnika byłoby narażaniem ich na zdecydowanie większe niebezpieczeństwo, niż to powodowane przez nich wobec pieszych. Zdecydowaliśmy się na współpracę (a nie krytykę) w tej dziedzinie, ponieważ uważamy, że w sytuacji, gdyby kierowcy poruszali się zgodnie z przepisami i uwagą, jazda na rowerze po jezdni byłaby bezpieczniejsza, szybsza i mniej konfliktowa niż po chodniku.

Kolejną propozycją współpracy jest wymiana doświadczeń między funkcjonariuszami, a środowiskiem rowerzystów. Poza tym postulujemy dokładniejszą analizę najcięższych zdarzeń z udziałem rowerzystów (wnioskowaliśmy o to przy okazji przekazania służbom mundurowym Raportu o bezpieczeństwie) oraz o regularne, robocze spotkania trójstronne. Oba te postulaty popiera Sekcja Rowerowa.

Kolejne spotkania z przedstawicielami policji będziemy odbywać wkrótce. O wszystkim postaramy się informować na bieżąco.

Chętnie usłyszymy Wasze uwagi i propozycje dotyczące współpracy z policja. Zachęcamy do nadsyłania komentarzy na adres rowerowy.wroclaw.pl@jakubn (zamień nazwę z domeną).

Jakub Nowotarski

Wrocław, dnia 28 marca 2013

Komendant
Miejski Policji we Wrocławiu            
insp. Jacek Kaczmarek
 

Szanowny Panie Komendancie,

        W nawiązaniu do ustaleń roboczych poczynionych podczas spotkań roboczych jakie miały miejsce dnia 14.03.2013r. (z Zastępcą Komendanta Miejskiego Policji we Wrocławiu podinsp. Arkadiuszem Małeckim) oraz dnia 22.03.2013r. (z podinsp. Piotrem Nowakowskim i podinsp. Jackiem Janikiem) pragniemy przestawić możliwe płaszczyzny działań i propozycje współpracy na rzecz poprawy bezpieczeństwa rowerzystów we Wrocławiu.

I.    Optymalizacja działań prewencyjnych realizowanych pod hasłem "Bezpieczny chodnik". Modyfikacja polegać powinna na dodaniu do nich pozytywnego wymiaru edukacyjnego. Uważamy, że należałoby zachęcić rowerzystów do świadomego i dobrowolnego korzystania z jezdni zamiast łamania prawa i poruszania się po chodniku. Ponadto, sugerujemy uzupełnienie działań o takie, które poprawiają bezpieczeństwo rowerzysty na jezdni. Akcja powinna skupiać się na przyczynie problemu z rowerzystami na chodniku, jaką jest ich lęk (w znacznej mierze nieuzasadniony) przed poruszaniem się jezdni. Zgodnie z przebiegiem wspólnych ustaleń proponujemy podjęcie kolejno następujących kroków:

1. Wytypowanie ze strony Wrocławskiej Inicjatywy Rowerowej (WIR) propozycji miejsc do policyjnych działań prewencyjnych. Wskazanym byłoby przeprowadzać akcje wyłącznie w miejscach, gdzie ruch rowerowy na chodnikach jest stosunkowo duży, a jednocześnie na sąsiadującej jezdni bezpieczeństwo ruchu drogowego jest dla rowerzysty zadowalające.
2. Wspólna szczegółowa analiza wytypowanych miejsc. Badania obejmujące warunki zarówno na jezdni, jak: pomiary rzeczywistej prędkości samochodów, zwrócenie uwagi na udzielanie pierwszeństwa przez kierowców, szczególnie przy prawoskręcie, ocena odległości zachowywanej przy wyprzedzaniu rowerzystów, jak i na chodniku, tj. zwrócenie uwagi na natężenie ruchu rowerowego i ustalenie skali realnie niebezpiecznych zachowań rowerzystów w stosunku do pieszych.
3. Wspólna pozytywna akcja medialna. Uważamy za celowe przeprowadzenie akcji informacyjnej w mediach skierowanej równolegle do rowerzystów i kierowców. Rowerzystów przekonywalibyśmy, że w wybranych do akcji miejscach jazda po jezdni jest bezpieczna (według wniosków z przeprowadzonych analiz wspomnianych w podpunkcie 2), kierowcy zaś dostaliby mocny sygnał, wzywający do prawidłowych zachowań wraz z informacją, że będą one skrupulatnie egzekwowane. Przekaz powinien naszym zdaniem mieć pozytywny wydźwięk – akcja zamiast „wyganiać” rowerzystę z chodnika „zaprasza” go jezdnię, jednocześnie starając mu zapewnić maksimum bezpieczeństwa poprzez dyscyplinowanie kierowców.
4. Wspólna akcja edukacyjna na chodnikach. Działania edukacyjne prowadzone byłyby równolegle do działań w mediach i przy okazji działań prewencyjnych. Przy wsparciu finansowym Urzędu Miasta należałoby stworzyć broszury informacyjne, których treść skupiałaby się na argumentach za jazdą na rowerze po jezdni. Pożądane byłoby tutaj współuczestnictwo przedstawicieli środowiska pozarządowego i/lub pracowników UM w patrolach policyjnych.
5. Akcja prewencyjna z zastosowaniem mandatów. Dopiero w ostatnim kroku sugerujemy wzmożone egzekucję prawidłowych zachowań na wybranych odcinkach („Bezpieczny chodnik" w podobnej formie jak miał to miejsce w ubiegłym roku). Jednak z bardzo mocnym naciskiem na odpowiedni dobór środków represji tak, aby był on adekwatny do zachowania konkretnego rowerzysty (surowe karanie mandatami rowerzystów zachowujący się niebezpiecznie, pouczanie tych, którzy zachowują się w sposób nie stwarzają zagrożenia). Sugerowaną przez nas zmianą jest informowanie w mediach o miejscach takich działań (na wzór informacji o kontrolach prędkości), wraz z informacją, że równolegle prowadzona będzie akcja dyscyplinująca kierowców (zapewni to przedłużenie działania wcześniejszej akcji w mediach); deklaracja o gotowości Policji do takiego informowania padła się na VI posiedzeniu Rady ds. Rozwoju Ruchu Rowerowego we Wrocławiu, zorganizowanym dnia 18.12.2012r. przez Urząd Miasta.

II.    Wymiana doświadczeń pomiędzy środowiskiem rowerzystów a policją. W związku z rosnącą liczbą rowerzystów i związanym z tym wzrostem skali problemu ich bezpieczeństwa wskazane są większa uwaga i lepsze zrozumienie zagadnień związanych z ruchem rowerowym wśród funkcjonariuszy Policji. W tym celu chętnie podzielimy się swoją wiedzą i doświadczeniem z funkcjonariuszami odpowiedzialnymi za prewencję. Zgodnie z ustaleniami ze spotkań wskazane byłoby w szczególności:

1. Zapoznanie funkcjonariuszy zajmujących się ruchem drogowym z najnowszymi danymi na temat przyczyn wypadków z rowerzystami w skali kraju oraz we Wrocławiu wraz z wnioskami i rekomendacjami z nich płynącymi, np. w formie prezentacji, seminarium, dodatkowego szkolenia; zapoznanie ich ze specyfiką ruchu rowerowego z punktu widzenia codziennego rowerzysty dla lepszego zrozumienie zachowań rowerzysty, przyczyn popełniania wykroczeń, i precyzyjnej eliminacji zachowań powodujących największe zagrożenia dla rowerzysty; przekazanie wskazówek i sugestii w zakresie precyzyjniejszego wypełniania kart zdarzeń do systemu SEWiK.
2. Zapoznanie funkcjonariuszy zajmujących się działaniami edukacyjnymi dla dzieci i młodzieży z naszymi programami i doświadczeniami w tym zakresie, w celu wzmocnienia aspektu praktycznego tej edukacji np. poprzez zorganizowanie prezentacji projektu Rowerowa Szkoła (konspekty lekcji, filmy edukacyjne, poradnik rowerowy), wspólnych udział w akcjach edukacyjnych itp.;
3. Wsparcie procesu szkolenia funkcjonariuszy, którzy tworzyli będą patrol rowerowy w celu lepszego przygotowania ich od strony praktycznej;
4. Współuczestnictwo środowiska rowerowego w patrolach w ramach wspomnianej wyżej akcji "Bezpieczny chodnik" w celu lepszego zrozumienia perspektywy funkcjonariuszy.

III.    Analiza najcięższych zdarzeń z udziałem rowerzystów we Wrocławiu. Zarówno pracownikom Sekcji Rowerowej Urzędu Miasta, jak i nam zależy na dokładnym zbadaniu najcięższych wypadków z udziałem rowerzystów. Dane, którymi dysponujemy, są niepełne bądź nie odpowiadają na wszystkie ważne pytania. W konsekwencji jesteśmy ograniczeni, jeśli chodzi o wyciąganie wniosków, które mogłyby przyczynić się np. do poprawy bezpieczeństwa ruchu i rozwoju infrastruktury przyjaznej dla niechronionych uczestników ruchu drogowego. Analizę szczegółów wybranych zdarzeń na podstawie kart zdarzeń mógłby przeprowadzić trójstronny zespół roboczy.

IV.    Akcje przeciw złodziejom rowerów. W związku z dużą skalą problemu kradzieży rowerów i proponujemy przeprowadzenie ze wsparciem strony społecznej akcji prowokacyjnej z użyciem nadajników GPS. Takie działania, uprzednio zaplanowane i następnie odpowiednio skoordynowane byłby działaniem redukującym drobną przestępczość w mieście. Ze swojej strony chętnie zapewnimy rowery, mamy też deklarację współpracy ze strony Sekcji Rowerowej i innych organizacji społecznych. Taka akcja, nieprzeprowadzona wcześniej nigdzie w Polsce, odpowiednio nagłośniona byłaby zarówno skutecznym sposobem odstraszeniem potencjalnych przestępców, jak i znakomitym działaniem wizerunkowym ze strony Policji. Przy okazji udałoby się odzyskać, co najmniej kilka skradzionych rowerów. Oprócz tego możemy służyć pomocą merytoryczną w zakresie zagadnienia zapobiegania kradzieżom rowerów przez ich użytkowników.

V.    Regularne spotkania trójstronne - Urząd miasta, Policja, WIR. Dla sprawnej współpracy na rzecz poprawy bezpieczeństwa i realizacji proponowanych powyżej inicjatyw wskazane byłyby systematyczne spotkania robocze w cyklu co najmniej miesięcznym (lub okresowo częściej w zależności od bieżących potrzeb). Na spotkaniach ustalane byłyby plany wspólnych działań, przydzielane konkretne zadania oraz oceniane osiągnięte efekty. Ponadto, warto skorzystać z pewnych wypracowanych wzorców zachodnich - przykładowo w Amsterdamie już 15 lat temu w przypadku wypadku śmiertelnego w ciągu 24 godzin stawiano wstępną diagnozę, w ciągu tygodnia plan działania zapobiegający powtórzeniu się podobnego zdarzenia w tym miejscu.


Prosimy o ustosunkowanie się do powyższych propozycji.

Z nadzieją na efektywną współpracę dla szybkiej poprawy bezpieczeństwa rowerzystów w mieście


Jakub Nowotarski
Cezary Grochowski
Wrocławska Inicjatywa Rowerowa