Relacja z I Kongresu Rozwoju Ruchu Rowerowego

I Kongres Rozwoju Ruchu Rowerowego w skali naszego kraju był imprezą wyjątkową. Po raz pierwszy we Wrocławiu spotkali się przedstawiciele różnych podmiotów i środowisk zainteresowanych rozwojem ruchu rowerowego. Wzięli w nim udział reprezentanci samorządów wszystkich szczebli, lokalni politycy, działacze organizacji pozarządowych, eksperci krajowi i zagraniczni oraz przedstawiciele biznesu rowerowego.

Kongres zorganizowany został w modelowym partnerstwie pomiędzy samorządem województwa, a organizacjami pozarządowymi. Organizatorami były wspólnie Wrocławska Inicjatywa Rowerowa, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego oraz Instytut Rozwoju Terytorialnego.

Na miejsce Kongresu nieprzypadkowo wybrano stolicę Dolnego Śląska, gdyż zarówno samo miasto, jak i region pretendują do roli krajowych liderów w tej dziedzinie. Kolejne dwa kongresy, w podobnej formule, odbędą się jeszcze w tym roku w Warszawie i w Lublinie.

W czasie trwania Kongresu Wrocław był niekwestionowaną stolica rowerowej Polski. W ciągu pierwszego i drugiego dnia ciekawe prezentacje wygłaszali goście z kraju i zagranicy. Impreza zaplanowana została jako sposobność do rozpoczęcia współpracy, dzięki której może wzrosnąć szansa na wykorzystanie ogromnego potencjału ukrytego w ruchu rowerowym. Ideą przewodnią kongresu był transfer do kraju i regionu najlepszego rowerowego know-how, a także promocja dobrych praktyk, korzyści płynących z ruchu rowerowego oraz zainicjowanie współpracy międzysektorowej. Czy tak się stanie, czas pokaże.

Pewnym dobrym prognostykiem był fakt, że Kongres otwierało dwóch przedstawicieli najwyższych władz województwa: Jerzy Michalak - Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego i Jerzy Tutaj - Członek Zarządu Województwa Dolnośląskiego. Jako gość specjalny imprezę uświetniła swoją obecnością Ewa Wolak - Przewodnicząca Parlamentarnej Grupy Rowerowej, która przy okazji dała krótką relację z prac nad rowerowymi tematami w Sejmie.


Czego dowiedzieliśmy się podczas Kongresu?
 

Pierwsza bardzo ważna informacja jest niestety taka, że sytuacja z polityką rowerową na Dolnym Śląsku nie jest tak różowa, jak by się wydawało. Innymi słowy, bardzo prawdopodobny dla całego województwa jest scenariusz wrocławski – czyli będzie świetna polityka rowerowa, ale nie będzie funduszy, żeby ją realizować. Środki finansowe na realizację polityki rowerowej zapisane w Regionalnym Programie Operacyjnym dedykowane na infrastrukturę rowerową są znacząco niższe niż w innych województwach. Prezentacja finansów dolnośląskiego RPO wypadła bardzo blado w stosunku do prezentacji z województw Pomorskiego i Zachodniopomorskiego. O ile na ten moment można się kłócić o to, czy Gdańsk lub Wrocław jest krajowym liderem ruchu rowerowego, to za cztery lata jest bardzo prawdopodobne, że samotnym rowerowym liderem będzie Gdańsk wraz całym Trójmiastem. Nawet w zapóźnionym względem ruchu rowerowego Szczecinie i biedniejszym województwie Zachodniopomorskim rowerzyści mogą liczyć na znacznie hojniejsze fundusze.

Program imprezy był bardzo bogaty. Bardzo ciekawe prezentacje wygłosili pierwszego dnia zaproszeni goście z UE. Oczywistym jest, że na rowery stawia dziś cała nowoczesna Europa. Z prezentacji Daniela Mourka z Republiki Czeskiej dowiedzieliśmy się, że Czesi mają już na swoim koncie spore sukcesy w tworzeniu infrastruktury dla rowerowych turystów. O ile w tworzeniu dróg rowerowych w miastach jesteśmy na podobnym poziomie, o tyle w turystyce możemy się sporo od naszych południowych sąsiadów uczyć. Ciekawe były dane, z których wynika, że bardzo częstymi klientami czeskich i niemieckich szlaków turystycznych są Polacy, którzy jeżdżą tam masowo, gdyż u siebie nie posiadają dobrych warunków do uprawiania turystyki rowerowej (skoro Czesi na naszych rowerzystach zarabiają, czemu nie mogło by być odwrotnie?).

Z prezentacji Dominika Borowskiego (Ministerstwo Transportu i Infrastruktury Badenii-Wirtembergii) jasno wynikało, że w Niemczech nawet najbogatsze landy stawiają dziś bardzo poważnie na ruch rowerowy. Mimo, że Badenia-Wirtenbergia jest kolebką słynnego Mercedesa, dziś wydaje się tam miliony euro na infrastrukturę dla rowerzystów i nikomu nie wpada do głowy, żeby kwestionować korzyści gospodarcze i społeczne płynące z takich inwestycji. Oby niemiecki sukces rowerowy był przykładem dla polskich samorządów. Warto uczyć się tych, którzy mają sukcesy. Leżące na terenie landu Karlsruhe i Fryburg Bryzgowijski nalezą do najbardziej rowerowych miast w Niemczech.

Jak dowiedzieliśmy z prezentacji Oliviera Schneidera z Francuskiej Federacji Cyklistów bardzo podobnie jest w sąsiedniej Francji. Jak wiadomo trwa tam obecnie Vélorution - czyli wielka francuska rewolucja rowerowa. Cały kraj, który jeszcze niedawno był programowo prosamochodowy, przesiada się masowo na rowery (i do komunikacji publicznej). W budowaniu spójnych systemów tras rowerowych w miastach i poza miastami, przy wsparciu władz centralnych Republiki, prześcigają się dziś samorządy wszystkich szczebli. Drogi dla rowerów powstają tam odważnie kosztem pasów ruchu dla samochodów, co w Polsce dla wielu samorządów wciąż jest tematem tabu. Po prostu we Francji mało kto jeszcze wierzy w samochodową utopię. Prorowerowa polityka jest bezpośrednią odpowiedzią na problemy z mobilnością (a tym samym z rozwojem miast) wynikające ze zbyt dużej ilości aut. Warto czerpać inspiracje znad Sekwany, bo Francuzi są, w tym co robią, bardzo konsekwentni i skuteczni. Co ciekawe, nie ma tam na szczeblu lokalnym oficerów rowerowych.

Drugi dzień Kongresu był dniem polskich tzw. oficerów rowerowych - czyli urzędników umocowanych w polskich samorządach dla realizacji polityki rowerowej. Mieli oni okazję chwalić się tym, co im się udało do tej pory najlepiej. Nie sposób streścić wszystkiego (kto nie był nich przegląda materiały po kongresowe - poniżej), ale podobnie jak pierwszego dnia, bardzo duże wrażenie zrobiła prezentacja Remigiusza Kitlińskiego – oficera rowerowego z Gdańska. Pierwszego dnia imponowały kwoty na projekty rowerowe zaplanowane w Województwie Pomorskim, w drugim zaś, systemowy plan wprowadzania ruchu rowerowego pod prąd na większości ulic jednokierunkowych w Gdańsku. Co szczególnie ciekawe, ruch pod prąd jest tam wprowadzony bez wyznaczania poziomych kontrapasów, wyłącznie za pomocą tabliczek „nie dotyczy rowerów”. Przez 5 lat funkcjonowania programu na ulicach z tym dopuszczeniem, odnotowano zaledwie jedną niegroźną kolizję! Apokaliptyczne wizje roztaczane w związku z ruchem rowerów pod prąd przez wielu tzw. specjalistów BRD w Polsce należy zatem definitywnie włożyć między bajki!

Bardzo ważna była też konkluzja płynąca równocześnie z wystąpienia ogólnopolskiego oficera rowerowego - Łukasza Puchalskiego (Pełnomocnika Ministra Infrastruktury i Rozwoju do spraw Rozwoju Ruchu Rowerowego, jednocześnie Pełnomocnika Prezydenta Warszawy ds. komunikacji rowerowej) i Marcina Hyły - Prezesa Stowarzyszenia Miasta dla Rowerów (organizacji reprezentującej sieć organizacji rowerowych z całej Polski). Dotyczyły one dokończenia kluczowej nowelizacji polskiego prawa wpływającego na rozwój ruchu rowerowego. Po trzech latach od udanej nowelizacji ustawy Prawo o Ruchu Drogowym złe przepisy dalej blokują samorządom możliwość wdrażania bardzo wielu efektywnych pro rowerowych rozwiązań, jak właśnie wspomniany wyżej ruch pod prąd, niewidzialne pasy w jezdni, śluzy rowerowe, zawężenia pasów ruch dla samochodów i wiele innych. Jak się dowiedzieliśmy, nowelizacja rozporządzeń, będąca główną misją krajowego oficera, ma szansę się urzeczywistnić do końca III kwartału br.

Jeśli chodzi o przedstawicieli biznesu, to jednym widocznym na kongresie uczestnikiem była firma NEXT BIKE, która podczas swojej prezentacji próbowała zachęcić przybyłych samorządowców do idei roweru publicznego, jako narzędzia przyśpieszania realizacji polityki rowerowej w miastach. Dodatkowym profitem obecności firmy były darmowe rowery miejskie dla zainteresowanych uczestników Kongresu.

Cezary Grochowski
Wrocławska Inicjatywa Rowerowa, Miasta dla Rowerów

Prezentacje w formacie PDF z
 

I Kongresu Rozwoju Ruchu Rowerowego
Wrocław, 27-29 marca 2014 roku

27.03.2014, ul. Kazimierza Wielkiego 19a, Kino Nowe Horyzonty, sala nr 7

28.03.2014, ul. Kazimierza Wielkiego 19a, Kino Nowe Horyzonty, sala nr 6

1 dzień

2 dzień

3 dzień

Relacje medialne:

Obszerna relacja video z TV MiniRegion:

Pozostałe:

Rowerzyści z całego kraju spotkali się we Wrocławiu

Nici z ambitnych planów. Dolny Śląsk nie dla rowerów

Rowerowy Wrocław jak Amsterdam?

Więcej tras rowerowych w regionie?

Kontraruch bezpieczny. W Gdańsku to sprawdzili

We Wrocławiu dyskutują o rowerach

I Kongres Rozwoju Ruchu Rowerowego

Wrocław i Dolny Śląsk - rowerowi prekursorzy

I Kongres Rozwoju Ruchu Rowerowego we Wrocławiu - podsumowanie i fotorelacja

I Kongres Rozwoju Ruchu Rowerowego

O budowie ścieżek rowerowych na I Kongresie Rozwoju Ruchu Rowerowego we Wrocławiu

Wrocław rowerową stolicą Polski? Od czwartku pierwszy Kongres Rozwoju Ruchu Rowerowego

Weekend rowerowych zdarzeń

Wrocław

Masa video 1

Masa video 2

Pokłosie w Kielcach
 

Wrocławska Inicjatywa Rowerowa
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego
Instytut Rozwoju Terytorialnego
Stowarzyszenie Miasta dla Rowerów
Francuska Federacja Cyklistów
Towarzystwo Urbanistów Polskich
Kino Nowe Horyzonty
EkoCentrum
Patrona medialny

  
Kongres współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej