|
03 kwietnia 2007
Biopaliwa: błogosławieństwo czy przekleństwo (01.04.2007) GWRosnący entuzjazm dla zahamowania efektu cieplarnianego poprzez stosowanie biopaliw prowadzi do wyniszczania lasów na naszej planecie. Ograniczanie areału lasów prowadzi zaś do emisji znacznie większych ilości dwutlenku węgla do atmosfery, niż mogą to uczynić wszystkie światowe samochody, ciężarówki, samoloty i pociągi razem wzięte.
Biopaliwa szybko stają się jedną z głównych przyczyn spadku powierzchni lasów w takich krajach jak Indonezja, Malezja, czy Brazylia. Olej palmowy uważany jest za jeden z najlepszych i najtańszych składników biopaliwa dla silnika diesla. Producenci paliw inwestują miliardy dolarów w zakup i zakładanie plantacji palm w krajach rozwijających się. Ogromne połacie lasu w wymienionych krajach zostały wykarczowane. Palma jest w tej chwili pierwszą uprawą owocową pod względem wielkości areału na świecie. Znacznie wyprzedziła nawet banany.
Olej roślinny stał się przyczyną konkurencji o pożywienie pomiędzy ludźmi a maszynami. Ludzie i i środowisko naturalne przegrają tę rywalizację, przepowiada "The Guardian".
Choć biopaliwo ma wiele zalet, w tym wiąże się z mniejszą emisją szkodliwych substancji, to jednak powoduje znacznie groźniejsze spustoszenia środowiska niż tradycyjne paliwo. Aby zaspokoić światowy popyt na biopaliwo, należałoby przekształcić miliony hektarów leśnych obszarów w plantacje palm.
Tymczasem rządy na całym świecie wprowadzają bodźce ekonomiczne dla producentów biopaliw. Na przykład w brytyjskim budżecie przedstawionym w marcu przez Gordona Browna znalazły się ulgi podatkowe na biopaliwa obowiązujące do 2010 roku, a nawet kary dla dostawców paliw niezawierających co najmniej 2,5 proc. składników uzyskanych z roślin. Po 2010 roku biolimit wzrasta do 5 proc., a do 2050 roku rząd ma nadzieję, że aż 33 proc. paliw będą stanowić składniki pochodzenia roślinnego.
Również George Bush zapowiedział, że do 2017 roku zwiększy się pięciokrotnie roślinna zawartość paliw do poziomu 24 proc. Prezydent Brazylii Luiz Inácio Lula da Silva odwiedził podczas ostatniego weekendu Busha w Camp David głównie po to by, jak sam napisał w liście opublikowanym między innymi w "Washington Post", rozmawiać o wspólnym projekcie partnerstwa w popularyzacji biopaliw. Brazylia już dziś zaspokaja aż 40 proc. zapotrzebowania na paliwa dzięki składnikom roślinnym.
Zdaniem "Guardiana" taka polityka to przepis na katastrofę nie tylko ekologiczną, ale i humanitarną. Ci, których stać na samochód, są bogatsi od tych, którzy nie mają dość jedzenia. A cena kukurydzy już podwoiła się od ubiegłego roku. Cena pszenicy osiągnęła najwyższy poziom od dziesięciu lat, a światowe rezerwy tych zbóż są na najniższym poziomie od ćwierćwiecza. Dość trudno jest zdobyć dokładne dane o tym, ile lasów tracimy. Organizacja ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) opublikowała w marcu raport o stanie lasów, z którego wynika, że dziennie strata netto wynosi na świecie 20 tys. hektarów lasu, czyli obszar dwa razy większy niż teren zajmowany przez aglomerację Paryża. W tym rachunku jednak zawarte są plantacje lasów, więc jeśli wziąć pod uwagę straty naturalnych obszarów dżungli tropikalnej liczby będą znacznie większe, bliższe 40 tys. hektarów. Okazuje się ponadto, że plantacje lasów nie przypominają pod względem ekologicznym naturalnego lasu. Dla zwierząt, ptaków, a nawet owadów są środowiskiem na ogół wrogim, a ich wpływ na gospodarkę wodną jest niekorzystny, gdyż składają się z szybko rosnących drzew, często lokalnie w naturze niewystępujących, które pochłaniają ogromne ilości wody. Niejednokrotnie stosuje się tam środki owadobójcze i herbicydy tłumiące wzrost innych roślin, które spowalniałyby wzrost drzew hodowanych na drewno.
Drugim rodzajem biopaliwa jest etanol produkowany z kukurydzy, trzciny cukrowej, pszenicy i innych roślin. W miarę jak rosną ceny biopaliw, one też zajmują coraz więcej areału. Amerykańscy farmerzy przerzucają się z soi na kukurydzę, aby sprostać popytowi. Ceny soi rosną, co znów kończy się karczowaniem dżungli amazońskiej pod uprawę soi. Z szacunków FAO wynika, że 98 proc. naturalnej dżungli na przykład w Indonezji zniknie z powierzchni ziemi do 2022 roku. Jeszcze pięć lat temu te same organizacje podawały znacznie bardziej optymistyczne prognozy, przewidując, że nie nastąpi to przed rokiem 2032. Nie brały jednak pod uwagę plantacji palmowych przeznaczonych na biopaliwa. Wśród powszechnie znanych gatunków zwierząt, którym w związku z tym grozi wymarcie w ich naturalnym środowisku, są choćby orangutany.
W dodatku, z badań holenderskiej firmy Delft Hydraulics wynika, że każda tona oleju palmowego przyczynia się do emisji dziesięciokrotnie większej ilości CO2 niż tradycyjny olej napędowy. Ten zaskakujący fakt nie jest powszechnie znany tylko dlatego, że zwykle przy obliczeniach nie bierze się pod uwagę emisji CO2 następującej przy karczowaniu i paleniu dżungli.
Na całym świecie narastają protesty wobec niepohamowanego rozprzestrzeniania się plantacji paliwowych. Miejscowa ludność w Ameryce Południowej, Azji i Afryce nie godzi się z tą ekspansją. Międzynarodowa grupa Biofuelwatch wystosowała do zachodnich rządów petycję z podpisami 250 organizacji lokalnych, błagając o położenie kresu temu procederowi.
Powinniśmy wprowadzić pięcioletnie moratorium na wszystkie ulgi podatkowe związane z biopaliwami, dopóki nie opracujemy nowych technologii pozwalających na produkcję biopaliw ze słomy, drewna czy trawy, znacznie mniejszym kosztem finansowym i ekologicznym, proponuje komentator "Guardiana". Nawet wówczas pożądane wielkości udziału biopaliw w sprzedaży powinny być wyznaczane ostrożnie i podnoszone stopniowo.
Dziś oznacza to wydanie wojny wszystkim firmom związanym z czynionymi już inwestycjami w tej branży, zarówno w rolnictwie, jak i w przemyśle chemicznym.
Agnieszka Mitraszewska
http://gospodarka.gazeta.pl/gospodarka/1,33207,4030688.html
|
|
|
|
|
