Seminarium *Sukcesy i wyzwania polityki rowerowej Wrocławia 2014* Relacja

Podsumowano na minim dotychczasowe sukcesy na polu rozwoju ruchu rowerowego we Wrocławiu, była mowa o tym, co wymaga poprawy i co zostało jeszcze do zrobienia, a także dowiedzieliśmy się trochę na temat tego, co zmieni się na lepsze dla rowerzystów w najbliższej przyszłości. Seminarium zorganizowane było przez Wrocławską Inicjatywę Rowerową we współpracy z władzami miasta. Wzięli w nim udział również udział eksperci z innych miast Polski i zagranicy.

Wydarzenie zrealizowane zostało w modelowej współpracy pomiędzy środowiskiem rowerzystów, a władzami miasta, co można uznać za bezpośrednie pokłosie deklaracji wyborczej Prezydenta Miasta Rafała Dutkiewicza, który w czasie II tury wyborów, zobowiązał się do zacieśnienia współpracy z wrocławskimi rowerzystami. Zgodnie z obietnicą, osobą reprezentującą urząd miasta był sam Wiceprezydent Maciej Bluj – który publicznie zadeklarował, że w nowej kadencji będzie osobiście nadzorował realizację polityki rowerowej i pracę oficera rowerowego. (Oficer zaś prawdopodobnie zmieni też swoje umocowanie w urzędzie). Obecność tak wysoko postawionej osoby to wyraźny sygnał wzrostu rangi tematyki rowerowej.

W seminarium oprócz rowerzystów wrocławskich, delegatów z innych miast Polski i ekspertów wzięli udział dość licznie urzędnicy wrocławscy. Mocno reprezentowane było Biuro Rozwoju Wrocławia, Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta i oczywiście Wydział Inżynierii Miejskiej.

Osiągnięcia Wrocławia przestawił w efektownej prezentacji Daniel Chojnacki - urzędnik znany powszechnie jako „wrocławskich oficer rowerowy”, do niedawna szef tzw. sekcji rowerowej - komórki odpowiedzialnej w urzędzie za komunikację rowerową (obecnie pracownik sekcji ds. mobilności aktywnej bo sekcja rowerowa została rozwiązana). Prezentacja wywołała duże wrażenie na przyjezdnych i utwierdziła ich w przekonaniu, że Wrocław bardzo poważnie pretenduje do roli rowerowego lidera w naszym kraju.

Bardzo duże zainteresowanie wywołała też druga prezentacja dotycząca zakończonej wielkim sukcesem kampanii społecznej nawołującej do głosowania na rowerowy projekt w budżecie obywatelskim Wrocławia. Przygotował ją Aleksander Obłąk - jeden z liderów ruchu Ambasadorów Rowerowego Wrocławia, który zdradził obecnym część kulisów, tego jak udało się przekonać 16 000 Wrocławian do poparcia budowy 10 kilometrów pasów rowerowych w centrum miasta.

W kolejnym puncie programu Cezary Grochowski z Wrocławskiej Inicjatywy Rowerowej zaproponował obecnym analizę polityki rowerowej Wrocławia w rozbiciu na jej wszystkie najważniejsze składowe (planowanie, realizacja, ewaluacja). Punktem wyjścia dla analizy był trwający właśnie społeczny audyt tej polityki. Wstępne tezy w niej zawarte były punktem wyjścia do kolejnej, warsztatowej części seminarium. Ocena polityki miasta wyłaniająca się z raportu również okazała się dość optymistyczna. Jednakże, czego nie wypadało zrobić Chojnackiemu, wykazane zostały też słabości i punkty wymagające poprawy. Ocena wskazała między innymi na to, że dotychczasowy budżet przeznaczany na inwestycje rowerowe nie był wystarczający. Co poskutkowało nie tylko niezrealizowaniem zapisanego w oficjalnej polityce rowerowej miasta wskaźnika 10% udziału w ruchu do 2015 roku (obecnie ruch rowerowy to zaledwie 5%), ale też sporym konfliktem na ulicach i chodnikach. Mowa była, także o konieczności weryfikacji wrocławskiej koncepcji tras rowerowych, która po 10 latach straciła ona aktualność, o konieczności poprawy umocowania oficera rowerowego, który do tej pory teoretycznie odpowiadał za realizację polityki rowerowej, ale nie miał możliwości podejmowania kluczowych decyzji oraz o konieczności intensyfikacji działań edukacyjnych i promocyjnych.

W części warsztatowej seminarium, pod nadzorem ekspertów: Marcina Hyły – z Prezesa sieci „Miasta dla Rowerów” i Oliviera Schnaidera z Zarządu Francuskiego Stowarzyszenia Użytkowników Rowerów (FUB), zgromadzeni zastanawiali się wspólnie nad tym, co należało by ulepszyć jeśli chodzi o działania władz na rzecz zwiększenia ruchu rowerowego. Szczególną uwagę poświęcono analizie najważniejszych grup potencjalnych grup użytkowników rowerów oraz barier, które należałoby usunąć, aby zmienili oni rzeczywiście swoje codzienne zachowania transportowe i wybrali rower. Oprócz oczywistych działań związanych z infrastrukturą mających na celu jak najszybsze połączenie wrocławskich tras rowerowych w spójną całość, zwrócono uwagę na działania promocyjne na rowerze i stworzenie systemu tanich długoterminowych wypożyczalni rowerów np. dla studentów (jako uzupełnienie systemu roweru miejskiego). Zdaniem zgromadzonych, dobrym rozwiązaniem były zwłaszcza akcje obliczone na zachęcenie mieszkańców dojazdy rowerem, choćby w przez jakiś czas (np. typu rowerowy tydzień), tak aby każdy uczestnik mógł się przekonać na własnej skórze, że jazda na rowerze przynosi wymierne korzyści. Duża cześć barier powstrzymujących ludzi przed jazdą wynika bowiem z braku doświadczenia i jest wyłącznie fałszywym wyobrażeniem.

Podsumowując wydarzenie można stwierdzić, że napawa ono pewną dozą nadziei. Jest szansa, że inaczej niż to miało w latach poprzednich, urzędnicy i rowerzyści będą teraz współpracować na bardziej partnerskiej zasadzie partnerskiej (w poprzedniej kadencji z rowerzystami nie spotykał się nikt z przedstawicieli najwyższych władz miasta). Najbliższa przyszłość pokaże czy środowiska aktywistów rowerowych przestaną być postrzegane przez urząd jako grupa wąskiego interesu, a zaczną być postrzegane jako realni sojusznicy miasta w realizacji polityki zrównoważonego transportu.

Seminarium było częścią dwudniowego zjazdu ogólnopolskiej sieci organizacji rowerowych „Miasta dla Rowerów”. Drugiego dani, w sobotę 20 grudnia delegaci z rowerowej polski zwiedzali pod przewodnictwem Daniela Chojnackiego infrastrukturę rowerową w śródmieściu i na wschodzie miasta, a następnie w Krzywym Kominie wymieniali się doświadczeniami i wrażeniami i planowali kolejne wspólne przedsięwzięcia w innych miastach.

Cezary Grochowski
Wrocławska Inicjatywa Rowerowa

Pełny program wydarzenia wraz prezentacjami na stronie www.maistadlarowerow.pl

Spotkanie jest częścią projektu „Rowerowa sieć partycypacji społecznej w polityce transportowej” współfinansowanego z Funduszy EOG w ramach programu Obywatele dla Demokracji.